Klinisch toepassingsgebied:
Diagnostiek van subarachnoïdale (meningeale) of intracerebrale bloeding.
Hoge resolutie CT-scan zal in de meeste gevallen diagnostisch zijn. Bij twijfel kan bijkomend de aanwezigheid van bloed, hemoglobine en/of bilirubine opgespoord worden in CSF.
Hemoglobine (Hb) komt vrij door lyse van de erytrocyten binnen de 2u na een intracraniële bloeding. De maximale concentratie wordt meestal bereikt binnen de 24u. Hb blijft meestal niet langer dan 4 tot 8 dagen na de bloeding aantoonbaar. Bilirubine (Bil) daarentegen wordt aantoonbaar vanaf 8 à 12 u. na de bloeding, bereikt meestal een maximale concentratie na 2 à 4 dagen en kan vaak nog aangetoond worden tot 2 à 4 weken na de feiten. De Xanthochromie-test is dus vooral nuttig bij laattijdige diagnostiek van hersenbloeding.
De aanwezigheid van hemoglobine in het CSF laat op zich niet toe met zekerheid de diagnose te stellen van in-vivo bloeding. Om het onderscheid te maken tussen bloedbijmenging ten gevolge van de punctie (“traumatic tap”) en een recente bloeding, wordt aangeraden het CSF te collecteren over drie opeenvolgende fracties. Wanneer bij visuele inspectie van de opeenvolgende fracties een progressieve afname van het bloed gehalte wordt vastgesteld, wijst dit op een “traumatische punctie”. Bij een recente intracraniële bloeding blijft het bloed gelijkmatig verdeeld over de verschillende fracties. In beide gevallen kan het supernatans na centrifugeren hetzij helder en kleurloos zijn, hetzij roze-rood gekleurd door de aanwezigheid van hemoglobine.
Gele verkleuring van het CSF, toe te schrijven aan de aanwezigheid van bilirubine wijst steeds op in-vivo bloeding. Occasioneel kan ook methemoglobine gevormd worden na in-vivo bloeding, door oxydatie van de haem-groep.
Opmerking : naast de xanthochromie-test kan ev. ook het aantonen van erythrofagie (fagacytose van erytrocyten door macrofagen) bij de microscopische bepaling van de leucocytaire formule op CSF toelaten de diagnose te stellen van intracraniële bloeding.
Verhoogde waarden:
0,01 - 0,015 NBA : borderline positief
> 0,015 NBA : Xanthochromietest POSITIEF
|