Klinisch toepassingsgebied:
Creatinine ontstaat in het spierweefsel bij de omzetting uit creatine. Per 24u is de creatineproductie ongeveer 0,4 mmol/kg spierweefsel. Bij constante spiermassa is de productie dus relatief constant
Bij een constante renale klaring zal er een constante serumcreatinineconcentratie bestaan die weinig door het dieet wordt beïnvloed. Vermindering van de glomulaire filtratiesnelheid leidt tot een stijging in de serumconcentratie.
Creatinine wordt bepaald bij vermoeden van nierfuctiestoornis, hypertensie, obstructie urinewegen, voor de berekening van de creatinineklaring en als controle van de nefrotoxische effecten van bepaalde geneesmiddelen.
De concentratie is hoger bij mannen dan bij vrouwen. Urinaire creatinine wordt hoofdzakelijk uitgescheiden door glomulaire filtratie. Om een evaluatie van de filtratiesnelheid te maken (creatinine klaring), wordt in serum en in urine (24 uurs collectie) creatinine bepaald.
Verhoogde waarden:
- verminderde filtratiefunctie van de nieren
- vermindering van de tubulaire secretie van creatinine tgv. bepaalde geneesmiddelen, zoals salicylaten, cimetidine
- na vleesrijke maaltijden (lichte verhoging, max. tweemaal, normalisering binnen 8u)
Verlaagde waarden:
- tijdens zwangerschap (lichte verlaging, max. 30%)
- verminderde spiermassa, zoals bij ouderen, atrofie, chronische ontsteking
Interferenties:
- Verhoogde creatine (> 8 mg/dl)
- Lidocaïne : metabolieten bij patiënten geven stijging tot 1 mg/dl op langdurige lidocaïnetherapie.
|